کشمیر آزاد جنوبی‌ترین قسمت کشمیر تحت کنترل پاکستان و دولت سلطنتی سابق جامو و کشمیر است. این منطقه از شرق هم‌مرز با ایالت هندی جامو و کشمیر، از غرب با منطقه فدرالی خیبر-پختونخوا، از شمال با ایالت گلگت-بلتستان (در گذشته مناطق شمالی) و از جنوب با ایالت پنجاب پاکستان است. پایتخت این منطقه مظفرآباد، مساحت آن ۱۳٬۲۹۷ کیلومتر مربع و جمعیت آن حدود ۴ میلیون نفر است.
کشمیر آزاد از نظر رسمی یک ایالت پاکستان یا بخشی از این کشور نیست بلکه یک حکومت مختص به خود دارد و دولت پاکستان آن را کشوری مستقل می‌داند هرچند این منطقه تحت حمایت و حفاظت پاکستان است و از نظر اقتصادی و اداری با پاکستان مرتبط است. کشمیر آزاد در دامنه‌های هیمالیا قرار دارد و از جنوب به رشته‌کوه پیر پنجال می‌رسد. از نظر زمین‌شناسی در منطقه فرورانش در شمالی‌ترین قسمت صفحه تکتونیک هند و استرالیا قرار دارد و این باعث شده تا منطقه‌ای بسیار لرزه‌خیز باشد به طوری‌که در سال ۲۰۰۵ زلزله پرقدرتی مظفرآباد و مناطق اطراف آن را ویران کرد.[۱]
کشمیر آزاد و ایالت گلگت-بلتستان در متن‌های رسمی سازمان ملل و برخی سازمان‌های بین‌المللی دیگر با نام کشمیر تحت کنترل پاکستان شناخته می‌شوند و در هند آن را کشمیر تحت اشغال پاکستان می‌نامند. منطقه کشمیر در سال ۸–۱۹۴۷ جریان جنگ نخست کشمیر یا جنگ نخست هند و پاکستان از کنترل دولت سلطنتی راجایی حاکم بر آن خارج شده و بین هند و پاکستان تقسیم شد.
این منطقه تنوع قومی و زبانی بالایی دارد. قومیت‌های مختلفی از جمله گُجَرها، جَت‌ها، سوداها و راجپوت‌ها در این منطقه زندگی می‌کنند. زبان رسمی این ایالت اردو است اما گویشوران زبان‌های متعدد دیگری از جمله پهاری، گجری، دوگری، پوتوهاری، کشمیری، پشتو و پنجابی هم در این منطقه زندگی می‌کنند.
